kulturo – Libera Folio

Murdita esperantisto honorata en Majorko

de Libera Folio je 2025-06-022025-06-02

En oktobro 1936, komence de la interna milito en Hispanio, en Majorko estis murdita la komunista esperantisto Josep Salom Nadal. En sabato memore al li estis inaŭgurita “stumbliga ŝtono” – surstrata memortabuleto kun lia nomo antaŭ la domo, kie li loĝis.

Verko de malaperigita esperantisto ĉe Netflix

de Libera Folio je 2025-05-28

La argentina esperantisto Héctor Oesterheld ekde la 1950-aj jaroj kreis la bildstrian rakonton El Eternauta pri civitana rezisto kontraŭ ekstertera invado. La komikso nun iĝis tutmonde furora televidserio. Oesterheld mem kaj preskaŭ lia tuta familio post la militista puĉo en 1976 estis kaptitaj de la polico kaj mortigitaj aŭ malaperigitaj.

Tokipona – bona lingvo por bonlingvistoj

de Libera Folio je 2025-05-202025-05-20

La subtenantoj de bonlingvismo volas limigi la kvanton de neologismoj en Esperanto kaj igi la lingvon malpli eŭropcentra. Pli radikala estas Tokipono – lingvo, kiu uzas maksimume 140 vortojn kaj devigas la parolantojn funde pripensi, kion ili fakte volas diri. Ni petis la iniciatinton de la lingvo kaj kelkajn uzantojn rakonti, kiel ĝi diferencas de Esperanto.

Aŭtuna foliaro – poemo kiu kunligas

de Libera Folio je 2025-04-292025-04-29

István Szabolcs iniciatis kampanjon por traduki la poemon ”Aŭtuna foliaro” de Julio Baghy al multaj lingvoj. Laŭ li la poemo funkciu kiel ambasadoro de la Esperanta poezio, ĉar ĝi aparte bone reprezentas la Esperantan kulturon, pri kies ekzisto multaj ekster Esperantujo dubas. Ni petis lin rakonti, kial li elektis ĝuste tiun poemon, kaj kion li intencas fari per la kolektitaj tradukoj.

Islanda majstroverko dronis en kafo

de Libera Folio je 2025-04-222025-04-22

Granda taso da laktokafo malaperigis gigantan Esperantan tradukon de islanda Nobel-premiito. La tradukinto Baldur Ragnarsson forpasis kaj la teksto dum jaroj ŝajnis neretrovebla. Ulrich Becker tamen konservis la detruitan komputilon, kaj fine oni sukcesis ekstrakti el ĝi la dosierojn. Nun aperis en Esperanto ”Sonorilo de Islando” de Halldór Laxness, kaj eble aperos pliaj perditaj verkoj.

Mondpopolo manifestiĝas

de Libera Folio je 2025-04-102025-04-10

Ni devas transformi la nebulajn valorojn al uzebla filozofio, kiu fortikigos nian komunan identecon. Tion diras en intervjuo de Libera Folio Johannes Genberg, la aŭtoro de La manifesto de la mondpopolo. Li esperas, ke la teksto povos iĝi elirpunkto por alternativa rolo de Esperanto en la moderna mondo.

Profesia uzo de Esperanto disvendiĝis amase

de Libera Folio je 2025-04-022025-04-02

En 1992 Petro Chrdle neatendite por si mem fondis eldonejon. En tri jardekoj li eldonis 265 librojn, el kiuj proksimume cent en Esperanto. Pere de lia eldonejo aperis ankaŭ la plej freŝaj versioj de la Biblio kaj la biblieca Plena Ilustrita Vortaro – kaj lia propra libro pri profesia uzo de Esperanto, neatendite furora. Ĵus aperis la lasta el liaj esperantlingvaj eldonaĵoj en Ĉeĥio. Tamen la eldonado ne ĉesos, sed translokiĝos Ameriken.

Ĉu AI riĉigas la Esperantan kulturon?

de Libera Folio je 2025-03-242025-03-25

Artefarita intelekto helpas riĉigi la Esperanto-kulturon. Tion opinias Georg Jähnig, kiu uzis AI-ilon por muzikigi poemojn de Zamenhof. Sed ĉu muzikaĵoj kreitaj tiel vere apartenas al la Esperanto-kulturo?

La Akademio havas naŭ novajn membrojn

de Libera Folio je 2025-02-242025-03-08

La Akademio de Esperanto post la ĵusa balotado nun havas naŭ novajn membrojn. Tri el la novaj Akademianoj estas virinoj, sed aliflanke eliris el la Akademio du virinoj.

Eurokka kaj Vinilkosmo iĝas mezaĝaj

de Libera Folio je 2024-12-032024-12-11

Muziko estas unu el la plej vivaj partoj de la Esperanto-kulturo. Tion diras Floréal Martorell, la ĉefa aktivulo de la muzika asocio Eurokka. Kiam li fondis la asocion, pasis nur 34 jaroj post la fama Montevidea rezolucio de Unesko pri Esperanto. Nun Eurokka kontribuas al la organizado de jubilea konferenco omaĝe al la 70-a datreveno de Montevideo. Ne plu estas multe da vinilo en Vinilkosmo.

duonfidela pri UEA vizias pri misio: “Kiel oni povis atendi, flanke de UEA neniu komentis tiun ĉi aŭ alian UEA-rilatan artikolon. Se UEA funkcius kiel normala…” jun 13, 10:54
Seikou pri Kiu respondecas pri Esperantaj arĥivoj?: “Publikaj arĥivejoj interŝanĝas nenion, ĉar ili respondecas ĉefe pri unikaj originalaj dokumentoj: kontraŭ kio interŝanĝi asemblean protokolon de asocio aŭ…” jun 11, 05:13
Sxandor Hideg pri Kiu respondecas pri Esperantaj arĥivoj?: “Bedaŭrinde granda parto de kolektaĵoj de forpasintaj esperantistoj iras al rubujo, domaĝe, ĉar aliloke ili estus volonte legataj. Arkivejoj interesiĝas…” jun 9, 07:53
Esperanto klubo Tübingen pri Murdita esperantisto honorata en Majorko: “@redakcio Amikoj, koran dankon pro tiu kortuŝa kaj bela artikolo. Ĉu eblas, ke vi estontece uzos kradvortojn kiel #Esperanto #lang_eo…” jun 8, 11:59
Yves Bellefeuille pri UEA vizias pri misio: “> Ĉar tamen la kontoj de UEA estas publikaj kaj ne malmultaj esperantistoj ion komprenas ankaŭ pri mono, kiel la…” jun 5, 17:18