kulturo – Libera Folio

Lingvoj en la eŭropa vojkruciĝo

de Libera Folio je 2025-06-172025-06-17

Denove malsukcesis la provo oficialigi ĉe EU tri regionajn lingvojn de Hispanio. La decido postulas unuanimecon. Spite longajn intertraktadojn en la kulisoj, reprezentantoj de pluraj landoj en ministra kunveno fine de majo kontraŭis la proponon. Nicolau Dols klarigas la fonon kaj la argumentojn.

Murdita esperantisto honorata en Majorko

de Libera Folio je 2025-06-022025-06-02

En oktobro 1936, komence de la interna milito en Hispanio, en Majorko estis murdita la komunista esperantisto Josep Salom Nadal. En sabato memore al li estis inaŭgurita “stumbliga ŝtono” – surstrata memortabuleto kun lia nomo antaŭ la domo, kie li loĝis.

Verko de malaperigita esperantisto ĉe Netflix

de Libera Folio je 2025-05-28

La argentina esperantisto Héctor Oesterheld ekde la 1950-aj jaroj kreis la bildstrian rakonton El Eternauta pri civitana rezisto kontraŭ ekstertera invado. La komikso nun iĝis tutmonde furora televidserio. Oesterheld mem kaj preskaŭ lia tuta familio post la militista puĉo en 1976 estis kaptitaj de la polico kaj mortigitaj aŭ malaperigitaj.

Tokipona – bona lingvo por bonlingvistoj

de Libera Folio je 2025-05-202025-05-20

La subtenantoj de bonlingvismo volas limigi la kvanton de neologismoj en Esperanto kaj igi la lingvon malpli eŭropcentra. Pli radikala estas Tokipono – lingvo, kiu uzas maksimume 140 vortojn kaj devigas la parolantojn funde pripensi, kion ili fakte volas diri. Ni petis la iniciatinton de la lingvo kaj kelkajn uzantojn rakonti, kiel ĝi diferencas de Esperanto.

Aŭtuna foliaro – poemo kiu kunligas

de Libera Folio je 2025-04-292025-04-29

István Szabolcs iniciatis kampanjon por traduki la poemon ”Aŭtuna foliaro” de Julio Baghy al multaj lingvoj. Laŭ li la poemo funkciu kiel ambasadoro de la Esperanta poezio, ĉar ĝi aparte bone reprezentas la Esperantan kulturon, pri kies ekzisto multaj ekster Esperantujo dubas. Ni petis lin rakonti, kial li elektis ĝuste tiun poemon, kaj kion li intencas fari per la kolektitaj tradukoj.

Islanda majstroverko dronis en kafo

de Libera Folio je 2025-04-222025-04-22

Granda taso da laktokafo malaperigis gigantan Esperantan tradukon de islanda Nobel-premiito. La tradukinto Baldur Ragnarsson forpasis kaj la teksto dum jaroj ŝajnis neretrovebla. Ulrich Becker tamen konservis la detruitan komputilon, kaj fine oni sukcesis ekstrakti el ĝi la dosierojn. Nun aperis en Esperanto ”Sonorilo de Islando” de Halldór Laxness, kaj eble aperos pliaj perditaj verkoj.

Mondpopolo manifestiĝas

de Libera Folio je 2025-04-102025-04-10

Ni devas transformi la nebulajn valorojn al uzebla filozofio, kiu fortikigos nian komunan identecon. Tion diras en intervjuo de Libera Folio Johannes Genberg, la aŭtoro de La manifesto de la mondpopolo. Li esperas, ke la teksto povos iĝi elirpunkto por alternativa rolo de Esperanto en la moderna mondo.

Profesia uzo de Esperanto disvendiĝis amase

de Libera Folio je 2025-04-022025-04-02

En 1992 Petro Chrdle neatendite por si mem fondis eldonejon. En tri jardekoj li eldonis 265 librojn, el kiuj proksimume cent en Esperanto. Pere de lia eldonejo aperis ankaŭ la plej freŝaj versioj de la Biblio kaj la biblieca Plena Ilustrita Vortaro – kaj lia propra libro pri profesia uzo de Esperanto, neatendite furora. Ĵus aperis la lasta el liaj esperantlingvaj eldonaĵoj en Ĉeĥio. Tamen la eldonado ne ĉesos, sed translokiĝos Ameriken.

Ĉu AI riĉigas la Esperantan kulturon?

de Libera Folio je 2025-03-242025-03-25

Artefarita intelekto helpas riĉigi la Esperanto-kulturon. Tion opinias Georg Jähnig, kiu uzis AI-ilon por muzikigi poemojn de Zamenhof. Sed ĉu muzikaĵoj kreitaj tiel vere apartenas al la Esperanto-kulturo?

La Akademio havas naŭ novajn membrojn

de Libera Folio je 2025-02-242025-03-08

La Akademio de Esperanto post la ĵusa balotado nun havas naŭ novajn membrojn. Tri el la novaj Akademianoj estas virinoj, sed aliflanke eliris el la Akademio du virinoj.

Grigorii Arosev pri Lo Jacomo kaj Wandel volas resti en la estraro: “Nenio nova en viaj vortoj, anonima Hans. La daŭrigo de la Holokaŭsto je la 7.10.2023 zorgigis kaj terurigis neniun “kondamnanton”.…” jul 20, 12:24
Hans pri Lo Jacomo kaj Wandel volas resti en la estraro: “”kaj ne operaciis judajn viktimojn de pluraj palestinaj teroratakoj” Tion ni bedaŭras. Sed ĉu tio iel donas al Israelo senliman…” jul 20, 00:23
Hans pri Lo Jacomo kaj Wandel volas resti en la estraro: “Wandel: ”Tiu artikolo estis verkita laŭ la peto de la redaktoro de Kontakto, mallongan tempon post la atako de 7.10,…” jul 19, 22:07
Grigorii Arosev pri Lo Jacomo kaj Wandel volas resti en la estraro: “Minusu min pli aktive, samideanoj, eĉ pli aktive. Tio nur pli forte pruvas hipokritecon kaj stultecon de la okcidenta mondo.…” jul 19, 18:55
Grigorii Arosev pri Lo Jacomo kaj Wandel volas resti en la estraro: “(Pardonu min pro la misskribo Phantom, tion mi bedaŭras.)” jul 19, 18:44