vidpunkto http://www.liberafolio.org daily 1 2005-11-04T07:40:01Z EU post la eliro de Britio – ĉu ŝanco por Esperanto? http://www.liberafolio.org/2016/eu-post-la-eliro-de-britio-2013-cu-sanco-por-esperanto Federico Gobbo, profesoro pri interlingvistiko, planlingvistiko kaj Esperanto ĉe la Universitatoj de Amsterdamo kaj Torino, ne kredas ke la atendata eliro de Britio el Eŭropa Unio kondukos al gravaj ŝanĝoj en la lingva reĝimo de EU. Li tamen esperas, ke pli da homoj serioze ekinteresiĝos pri Esperanto pro ĝi. La plej evidenta ŝanĝo estas ke la graveco de la anglalingvaj denaskuloj kadre de EU, laŭ kvanta vidpunkto, draste malaltiĝas. Fakte, post la eliro de Britio, la angla estas la denaska lingvo nur de malgranda frakcio de la EU-civitanoj – esence nur irlandanoj kaj maltanoj parolas ĝin denaske, kaj ili kune estas ĉirkaŭ 5 milionoj. Notindas, ke entute EU havos ĉirkaŭ 500 milionojn da loĝantoj, en 27 ŝtatoj. Do, nur pli-malpli 1% de la EU-civitanaro estos denaskaj anglalingvanoj.

Laŭ formala vidpunkto, ene de EU ekzistas specifa leĝo pri la lingva reĝimo: ĉiu membroŝtato povas elekti unu kaj nur unu oficialan lingvon inter la siaj por ke tiu iĝu laborlingvo de EU. Laŭ strikta interpreto de ĉi tiu leĝo, pro la eliro de Britio la angla devas ĉesi esti oficiala, ĉar siatempe Irlando elektis la gaelan kaj Malto la maltan. Tamen, mi ne pensas, ke vere tio okazos: plej probable la eliro de Britio ne portos rektajn konsekvencojn al la oficialeco de la angla lingvo, ĉar la angla estas tro uzata ene de la EU-institucioj, specife en la Eŭropa Centra Banko.

Estas aparte interese kio okazos al la kimra, kies EU-statuso estas kunoficiala, kune kun la kataluna, ambaŭ gravaj minoritataj lingvoj de Eŭropo. Fakte, la eliro de Britio implicas la eliron de Kimrujo, kaj tio malfermas novan problemon. Por solvi ĉi tiun problemon kaj multajn aliajn ĉefe ne rekte rilatajn al lingvoj Britio kaj EU havas du jarojn por trovi interkonsentojn kaj kompromisojn inter si. Miaimprese, Britio nun volas preni tempon por ŝanĝi la situacion nur malmulte, dum EU-estroj volas rapide efektivigi la eliron por eviti, ke aliaj membroŝtatoj organizu similajn referendumojn, kiuj riskus kolapsigi la tutan EU-projekton.

Federico GobboRilate la neoficialan statuson de la angla lingvo malfacilas antaŭvidi kio okazos en la koridoroj de Bruselo, Strasburgo, Luksemburgo kaj aliaj sidejoj de EU-institucioj. Tuj post la eliro, ekestis du kontraŭaj reagoj, ambaŭ diktitaj de emocioj pli ol de atenta rezonado. La unua reago estas kontraŭ la angla. Homoj simple argumentas: “Britio eliris, ni forpelu la anglan, ĉar ni ne volas esti regataj de lingvo kies parolantoj ne amas nin.” Sekve al tiu ĉi sinteno, multaj homoj substrekis, ke la esenco de EU lingvorilate estas multlingvismo. En sia plej populara interpreto, multlingvismo estas interpretata kiel repreno de la Eŭropa situacio antaŭ la unua mondmilito, kiam la franca kaj la germana regis kun la angla.

Sekvante tiun modelon, kelkaj konsilas fortigi la francan, ofte kune kun la germana, por iel reekvilibrigi la situacion. Efektive, post la angla ĝi estas la plej forta lingvo en la EU-institucioj ekde la komenco (parenteze, la angla ne estis en la malgranda klubo de la lingvoj kiuj ekfosis la EU-sulkon en la 1950-aj).

Pli malgranda grupo kontraŭas la anglan sed proponas diversajn aliajn solvojn. Grupeto reproponas revigligi Latinon pro neŭtraleco (ĝi ne estas denaska lingvo de iu ajn nuntempe) kaj pro ĝia influo sur la plejmulto de la modernaj lingvoj parolataj en Eŭropo. Pli granda grupo estas la esperantistoj, kiuj per peticioj kaj aliaj agadoj sukcesas nun aŭdigi sian voĉon pli laŭte, argumentante por Esperanto pro neŭtraleco, reguleco de la gramatiko kaj trajtoj komunaj kun la tri grandaj familioj de hindeŭropaj lingvoj kiuj svarmas en ĉi tiu mondoparto, t.e. la latinida, la ĝermana kaj la slava familioj. Sufiĉe interese estas, ke Esperanton mencias kiel lingvon taŭgan por Eŭropa Unio larĝaskale ne nur Esperanto-parolantoj, sed ankaŭ eksteraj homoj.

Aliaflanke, aliaj homoj argumentas, per samforta emocio, por la angla. La poruloj de la angla pli-malpli diras: “la angla finfine (pli) neŭtraliĝas en EU ĝuste pro la foriro de la denaskaj anglalingvanoj”. En la lastaj tagoj mi legis artikolon en la angla, en kiu la aŭtoro asertas, ke la angla estas nun la ‘vera’ Esperanto de Eŭropo!

Laŭ mi estus vere paradokse, se post la eliro de Britio la angla iĝus pli forta ol antaŭe ene de EU. Sed ne estas politikfikcia cerbumado imagi, ke la trajtoj de la tiel nomata “eŭropangla”, t.e. la angla ĵargono uzata en la EU-dokumentoj, povus fortiĝi kaj distanciĝi de la brita normo. Kompreneble, ĉio ĉi restos je la nivelo de tuteŭropa elito: malgraŭ ke duono de la EU-civitanoj deklaras taksante sin mem laŭ la tiel nomata Eŭrobarometro ke ili havas bazan konon de la angla, plena regado por sekvi politikan debaton aŭ por akiri laborpostenon estas atingo nur de malgranda malplimulto, t.e. de elito.

Krom la interesa sed specifa kazo de la kimra kiun mi jam menciis antaŭe, rektaj ŝanĝoj en la lingva reĝimo de EU laŭ mi ne antaŭvideblas. La angla plej probable restos oficiala lingvo de EU. Havi tuteŭropan komunan lingvon kiel kelkaj esperantistoj loĝantaj en EU ŝatus postulus novan pozicion, pli altan ol oficialeco. Fakte la pozicio de oficialeco estas ligata al la lingvoreĝimoj de la membroŝtatoj, kaj neniu membroŝtato adoptas Esperanton kiel oficialan lingvon por ĝin proponi. Miaopinie tiel granda novigo en la lingva reĝimo de EU vivas en la lando de romana fikcio, ne en la realo.

Revenante al la realo, ni devas ne forgesi, ke la prestiĝo de la angla lingvo altiĝis internaci-nivele post la fino de la dua mondmilito ekster ĉi tiu kontinento. La grandioza sukceso de la angla ne estas hazardo de historio, sed eksplicita plano pensita de Winston Churchill, la ĉefministro de Britio dum la dua mondmilito. Tamen li rigardis ne al la kontinento, sed trans la oceanon, okcidenten.

Fakte Churchill eksplicite deklaris la lingvan reĝimon kiun li antaŭvidis por la angla mondskale en fama prelego ĉe Harvardo, Usono, en 1943. Tiam li asertis interalie, ke “la estontaj imperioj estos la imperioj de la menso”. Mallonge klarigite, li celis diri, ke kiam ĉiuj popoloj de la mondo parolos la anglan, tiam novtipa Anglalingva Imperio establiĝos  interesatoj povas legi plu pri la analizo de tiu ĉi plano fare de lingvopolitikisto Robert Phillipson, kiu publikigas ankaŭ en Esperanto.

Ŝajnas al mi, ke la eliro de Britio povas eble iom bremsi sed certe ne haltigi tiun planon. Efektive la prestiĝo kaj forto de la angla lingvo venas ne nur de Britio sed ankaŭ kaj ĉefe de Usono, aliancano kun Britio por la efektivigo de ĉi tiu plano. Alivorte, dum la Usona ekstera politiko restos tiel forte kaj rekte influa, la angla restos la plej prestiĝa lingvo dise tra la mondo, kaj ene de EU kaj ekstere.

Mi volas diri, ke ĉiu lingva reĝimo spegulas la povo-rilaton de la lingvoj sub la reĝimo mem. Resume, la angla restos oficiala ene de EU krom se Irlando kaj Malto volus ĝin forpeli, kaj ŝajnas al mi, ke nek unu nek la alia eĉ pripensas tian scenaron. Eble Irlando reunuiĝos, ĉar la norda parto de la lando verŝajne forlasos la Unuiĝintan Reĝlandon, kaj eĉ pli probable Britio kia ni konas ĝin kolapsos pro Skotlando, kiu povas peti eniri EU-n post sendependiĝo disde Londono. Se tio okazos, la Unuiĝinta Reĝlando simple ĉesos ekzisti.

Kompreneble, se la tiel nomata ‘domeno-efiko’ vere okazos, alivorte se post Britio aliaj membroŝtatoj eliros EU-n pro referendumo aŭ pro decido de la landaj parlamentoj, EU same kolapsos. Kaj tiuokaze la demando simple ĉesos havi sencon. Miascie en Nederlando, ekzemple, oni komencas pridiskuti eliron. Eĉ en Francio oni aŭdas similajn ventojn. Multo dependas de la reago de Bruselo: se EU reagos firme kaj rapide, la aliaj ne imitos Brition.

Tio estas la nova fono por esperantistoj en Eŭropo. Esperanto estas malforta lingvo ene de EU, kaj la eliro de Britio ne havas rektajn konsekvencojn favore al altigo de ĝia prestiĝo. Fakte, Esperanto ĝis nun havas neniun oficialan rolon EU-nivele; ĝenerale, por siaj parolantoj ĝi havas altan prestiĝon, por ĉiuj aliaj malaltan. La situacio de Esperanto iel similas al tiu de minoritataj lingvoj, eĉ se la esperantistaro ne formas minoritaton laŭ la kutima senco de la vorto, ĉar neniu forpelis esperantistojn de origina-mita terpeco (do ili ne formas diasporon) kaj Esperanto ne estas rekte subpremata de majoritata lingvo ĉiu minoritato estas tia regionnivele pro ekzisto de majoritato landnivele.

Tamen, en la lastaj jaroj io pozitiva por Esperanto okazis ene de EU. Mi ŝatas rememorigi al la lernantoj, ke ekde 2008 oni povas ekzameniĝi pri sia lingvokono de Esperanto lla Komuna Eŭropa Referenckadro (KER). Laŭ mi esperantistoj ĝenerale ne komprenas kiom grava estas tiu ĉi atingo. Temas pri substrekinda rekono, ĉar EU oficiale permesis al Esperanto eniri la ekskluzivan klubon de KER-ekzameneblaj lingvoj. Nur gravaj lingvoj eniras la klubon.

Permesu al mi personan anekdoton. Laŭ mia sperto de profesoro de Esperanto ĉe la Universitatoj de Amsterdamo en Nederlando kaj de Torino en Italio, la nuna momento favoras Esperanton ĉe la studentoj. Por multaj el ili, la angla ne estas plu perceptata kiel neevitebla kaj ĉiosolva lingvo: kiel diris al mi Erasmus-studento en Amsterdamo, la angla necesas sed ne sufiĉas. Universitataj studentoj  kiuj ĝenerale aĝas pli-malpli dudek – elektas miajn kursojn de Esperanto ĉar ili scivolas pri la lingvo.

Ne malofte ili komparas Esperanton kaj la anglan vidpunkte de la lernado, kaj rande de la fino de la kurso ili konscias, ke ili povas esprimi sin sufiĉe bone malgraŭ ke la kurso daŭras du monatojn anstataŭ jarojn. Mi supozas, ke en la venontaj jaroj la nombro de studentoj en miaj klasoj povas eĉ altiĝi pro la eliro de Britio kaj la disvastiĝo de ĉi tiu sinteno, ke la angla necesas sed ne sufiĉas.

Se mi rajtas doni nepetitan konsilon, esperantistoj devas esti pretaj bonvenigi novajn lernantojn de la lingvo en nian disan kaj buntan movadon-kolektivon, ankaŭ se ili alvenas per kanaloj nekutimaj laŭ tradicia pensmaniero. Hodiaŭ oni povas eklerni la lingvon sen iri al loka klubo kaj al nacia kongreso. Mi pensas pri la okulfrapa sukceso de Duolingo post nur unu jaro. Sed post la eklerno, sekvas bezono uzi la lingvon kun pli spertaj parolantoj: jen la momento en kiu la movado-kolektivo iĝas grava.

Novaj formoj de Esperanto-aranĝoj videblas tra Eŭropo kaj ne nur. Esperantistoj tra tuta Eŭropo miaopinie devas pli kaj pli utiligi Esperanton per EU-projektoj. Tio povas substance plibonigi la kontaktojn internacie, ĉar ĉiu EU-projekto kiu eksplicite uzas Esperanton estas plia pruvo pri la utileco de la lingvo laŭ la vidpunkto de la EU-institucioj.

Bonega ekzemplo estas la MIME-projekto (MIME signifas Movebleco kaj Inkluziveco en Multlingva Eŭropo), kiu enhavas bazan informon en Esperanto kaj aliaj 17 lingvoj de EU. Tie, Esperanto estas serioze traktata kiel strategio por multlingveco, ĉar fakte ĉiu Esperanto-parolanto estas almenaŭ dulingva, kaj ofte plurlingva. Sufiĉe granda grupo de fakuloj kiuj flue parolas Esperanton kaj estas bone konataj de la esperantistaro, laboras tie almenaŭ partatempe, inkluzive de mi.

Esperantistoj kaptu la okazon de la eliro de Britio ne por ataki la anglan sed por proponi alian perspektivon por la estonteco de EU. Persone, plaĉas al mi la vidpunkto de la Nobel-premiito por ekonomiko Amartya Sen – etne bengalo, ŝtate baratano, kaj kun Brita pasporto kiu nuntempe instruas en Harvardo. La ekonomikisto okaze de la eliro de Britio asertis, ke post la tempesto de la eliro de Britio EU devos ŝanĝi siajn prioritatojn. EU-estroj devus rekonsideri la idealojn de la Manifesto de Ventoteno publikigita en 1941: la sulkon de EU ni fosu ne nur per bankoj kaj ekonomio, sed ankaŭ kaj ĉefe per paco kaj kuniro al komuna politiko kaj socio.

Tiel, Esperanto povas ludi centran rolon. Persone mi varme esperas, ke EU forlasos la politikon de strikta buĝeta disciplino por relanĉi la ekonomion kaj tiel haltigi la “gentajn ŝovinismojn”, laŭ la vortigo de Zamenhof, kiuj nuntempe reaperas en multaj partoj de Eŭropo. Dum en la percepto de la ordinaraj homoj la koncepto EU egalas al “eŭro, Trojko, banko, ekonomia krizo, migrantoj”, ni ne povas esperi, ke EU-civitanoj enamiĝos al EU. EU bezonas konkretajn agojn por plibonigi la vivkvaliton de siaj civitanoj kaj belaspektan miton por kunkonstrui tuteŭropan identecon.

Federico Gobbo

]]>
No publisher Redakcio vidpunkto 2016-06-30T19:15:00Z Novaĵo
Referendumo en Britio http://www.liberafolio.org/Members/AlKo/referendumo-en-britio La 23-an de junio en Unuiĝinta Reĝolando de Granda Britio kaj Norda Irlando, tradicie nomata Britio, okazis referendumo pri plua (ne)membreco de Britio en la Eŭropa Unio (EU). Partoprenis 72,2% da voĉdonrajtantoj. Por la eliro el EU estis donitaj 17,41 milionoj da voĉoj (51,9%), kontraŭ la eliro voĉdonis 16,14 milionoj da britoj (48,1%). Atendindas, ke por la eksiĝo voĉdonis plejparto da loĝantoj en Anglio kaj Kimrio, dum en Norda Irlando 55,8% kontraŭis la eksiĝon, kaj en Skotlando 62% voĉdonis por pluresti en EU kaj nur 38% por la eksiĝo.

Legu komentarion de Dafydd ab Iago, Brusela kolumnisto de “La Ondo de Esperanto”, en la novaĵretejo La Balta Ondo
http://sezonoj.ru/2016/06/bruselo-31/

]]>
No publisher Aleksander Korĵenkov vidpunkto 2016-06-27T09:05:00Z Novaĵo
Iu « Stefano Keller » neniam ekzistis en UEA http://www.liberafolio.org/Members/stefanokeller/iu-stefano-keller-neniam-ekzistis-en-uea  

Povas esti, ke iu tielnomata ‘Stefano Keller’ neniam ekzistis en Universala Esperanto-Asocio, almenaŭ, li tute ne estis estrarano en la periodo 2013-2016! Ĉu vi ne kredas tiun aserton? Vidu, kiel iuj volas tion ‘pruvi’, kredigi, tie: http://uea.org/asocio/estraro ‒ tutsimple, li ‘forfalis’ (kiel ili tion nomas) de la kompleta periodo 2013-2016, ne ekzistis…
Nu, bone pripensu, kaj juĝu vi mem: dum 2 jaroj kaj iom pli ol 9 monatoj, do preskaŭ dum 3 kompletaj jaroj inter julio 2013 kaj aprilo 2016 (+ dum la antaŭaj 3 jaroj, 2010-2013) oni ankoraŭ vidis aperi la nomon de tiu Stefano Keller (SK) en la retejo de UEA (kaj aliloke, papere, ktp), listigita inter la estraranoj. Oni povis legi ankaŭ liajn artikolojn en la revuo Esperanto (organo de la sama UEA), informojn (enretajn raportojn, gazetarajn komunikojn, videojn, fotojn kaj sonregistraĵojn pri liaj aktivadoj, laboroj, ĉu kiel estrarano pri eksteraj rilatoj, ĉu kiel ĉefreprezentanto de UEA ĉe UN en Ĝenevo (http://www.linguistic-rights.org/eventoj/), aŭ en UK-j … ‒ sed povas esti ke ĉio tio estas (estis) nur inventaĵoj, optikaj trompiĝoj, iluzioj aŭ sonĝoj.
Kaj nun, ene de la lasta tagdeko, okazis tiu modifo en la estrarpaĝo de la UEA-retejo ‒ kaj tio venas jam post la lasta guto. Per tio jam vere pli ol ‘plenas la taso’.
Por la kazo, se iel ‘hazarde’ ‘malebliĝus’ la aperigo de tiu retpaĝo (aŭ de alia) en ilia retejo, aŭ subite plumodifiĝus ĝia enhavo, mi konservis arkivajn ekranbild-versiojn de tiuj paĝoj el la lastaj semajnoj, tagoj:
a) Kompleta estraro de UEA (2013-2016, ĉiuj 7 personoj) ‒ en la malnova versio de la retejo, el 2013-08-13 – kopiita je 2016 junio 23, 15h49 (svisa horo):
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_malnova_uea_org_kiu_estraro_html_retpagho_el_2013_08_13_je_2016_junio_23_15h49.jpg ‒ rekta adreso (se ĝi ankoraŭ ekzistos, kiam vi legos tiujn ĉi liniojn…): http://malnova.uea.org/kiu/estraro.html
b) Kompleta estraro (ĉiuj 7 personoj) de UEA (2013-2016) ‒ en la aktuala versio de la retejo – sed: je 2016 majo 17, 21h03:
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_en_la_uea_retejo__www_uea_org_asocio_estraro__je_2016_majo_17_21h03.jpg ‒ ne plu eblas aperigi tiun apenaŭ malnovan version de la paĝo, kiu, kun la sama adreso, estis modifita al tiu nuna versio: http://uea.org/asocio/estraro (v. la ĉi-suban, ‘c’-arkivbildon) ‒ Mi faris tiujn ekranbildojn, antaŭsentante la okazon de tiu falsigo…
c) Ne-kompleta estrar-an-listo de UEA (nur 6 personoj, sen SK, sed por la kompleta periodo 2013-2016!) ‒ en la aktuala versio de la retejo ‒ je 2016 junio 23, 16h38:
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_en_la_uea_retejo__www_uea_org_asocio_estraro__je_2016_junio_23_16h38.jpg
‒ Mia komento al la aktuala versio (c): estas ja fakto ke mi demisiis el tiu estrargrupiĝo, kaj tio ja devas esti menciita ĉar temas pri la reala situacio aktuala. Sed voli kredigi al la vizitantoj de la retejo, ke SK neniam estis estrarano de UEA dum la periodo 2013-2016 estas malhonestaĵo, malvero, mensogo. Tamen, tion montras la nuna versio de la retpaĝo.
Do, se tiu paĝo pluhavos la titolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2013-2016 », tiam temas pri mensogo, misaserto, ‘forfaligo’ (kompleta, trompa forgesigo, forigo el la membrolisto de tiu ĉi estraro) de unu el la estraranoj (SK). Ĉar: escepte de la 3 lastaj monatoj de tiu ĉi 3-jara oficperiodo, mi estis estrarano de UEA. Kaj ne nur ‘estis’ tie ‘surpapere’, por esti unu el la membroj de tiu grupiĝo, sed mi ankaŭ agis, laboris en tiu funkcio (kaj plulaboras en ties kelkaj agadkampoj, eĉ se ne kiel estrarano, kaj ankaŭ en agadterenoj, kies plenumo ne mia rekta tasko estis (informado)).
Do la ĝusta, justa kaj pli fakteca, la realan situacion, veron prezentanta ‒ kaj ĉefe: honesta ‒ solvo povus esti unu el la jenaj:
a) modifi nur la paĝtitolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2016 aprilo 22 ‒ julio 23 estas jenaj ses (6) personoj » ‒ kaj lasi nur la restintajn 6 personojn, kiuj nun aperas en la paĝo ‒ kio estus io vere absurda, sed pli vera ol lasi la tutan 3-jaran periodon nur al tiuj 6 personoj, forgesigante la 7-an, kiu post pli ol dujara kaj tri-kvarona membreco, nur antaŭ kelkaj semajnoj ‘forlasis la klubon’;
‒ alternative:
« La Estraro de UEA por la periodo ekde la 22-a de aprilo 2016 ĝis la elektoj dum la komitatkunsido en la 101a UK, 23a de julio 2016, estas tiuj ses personoj. La sepa estrarano, Stefano Keller demisiis la 22an de aprilo 2016 » ‒ kio estus malpli absurda, sed same ne akceptebla ‘solvo’;
‒ sed, pli bone kaj ja pli normale estus:
b) lasi la nunan paĝtitolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2013-2016 », kaj prezenti la veron, remetante mian (SK) foton kaj taskopriskribojn,kaj sub tiuj aldoni: (Demisiis el la estraro la 22an de aprilo 2016).
Sed, krom tiu ‒ laŭ mi grava misprezento en tiu retpaĝo ‒ mi volis ankoraŭ rememorigi pri la stranga lingvaĵo de la raportisto-estrarano (vicprezidanto), kiu skribinte pri la estrarkunsido Roterdama (aprilo 2016), uzis la vorton ‘forfalis’ (kion iuj min kontaktintaj esperantistoj eĉ juĝis malrespekta) en sia inform-tekstaĵo sendita al la komitato kaj aperigita (transprenita) en diversaj aliaj lokoj: ‘Unu estrarano, Stefano Keller, iom antaŭtempe forfalis de la teamo’.
Mi devas pri tio respondi, ke mi tute ne ‘forfalis’ sed miadecide ‘demisiis’ el tiu estraro – kaj tio estas tute alia afero!
Pro ĉiuj tiuj agoj, mi sentas min devigata mencii kelkajn detalojn el la ekzaktaj kaj veraj kialoj de mia demisio, interalie prevente, por mia defendo, kaze de kompleta forgesigo aŭ misprezento pri tiuj, aŭ kaze de disvastigo de fantaziaj asertoj pri mia eliro el la estraro.
‒ Eble iu rimarkis, ke ĝis nun en tiu ĉi publikaĵo, skribante pri la estraro de UEA, mi evitis uzi la vorton ‚teamo‘. Tio okazas, ĉar mi ne povas konsideri tiun estrar-an-ar-on ‚teamo‘, do iu bone kunlaboranta grupo de personoj. Teamlaboro (almenaŭ por mi) signifas interalie kunordigitan agadon, reciprokan kaj bonan komunikadon, komunajn diskutojn, decidojn, ktp. Bedaŭrinde, ĉion tion mi ne vere spertis dum tiu ĉi estrar-periodo 2013-2016 (kun tre malmulte da esceptoj).
‒ Mi pensas, ke la Redaktoro de Libera Folio tre trafe priskribis la situacion en sia lasta alineo de la artikolo: http://www.liberafolio.org/2016/demisio-de-keller-neatendita-por-fettes pri unu el la ecoj de la funkciado de tiu ĉi estraro: la ‘regado’ de la menciita triopo. Sed, ĝenerale: ekzistas problemoj de interna komunikado kaj informado, manko de kunlaboro en la estrargrupo, troiga interpretado de siaj roloj kaj ebloj (supereco) fare de la mastruma grupeto (aŭ de la prezidanto) rilate al la aliaj estraranoj, ilia apartiĝo (pri kontaktoj, decidoj, ktp.).
Unu el la ‘specifecoj’: Post skajpaj estrarkunsidoj la estraranoj tuj ricevas la ‘protokolaĵon’ de la kunsido, kion mi ne scias kiel nomi, ne vere eblas nomi ĝin ‘protokolo’. Ĝi estas pretigita de la vicprezidanto. Tiu teksto enhavas, citas kelkajn diritaĵojn, kaj aldoniĝas tute ne menciitaj ideoj, kiujn la protokolinto eble pensadis dum la kunsido, sed neniam diris dume (aŭ, eble repensinte dum finredaktado, aldonis siajn ideojn, pensojn, nediritaĵojn kompletige). Okazas ‘forfaloj’ de diritaĵoj de aliaj estraranoj, aŭ malĝustaj, eraraj mencioj de faktoj diritaj. Kaj tiu raportaĵo alvenas kun mesaĝo diranta ke ekde nun la raportinto ne plu okupiĝas pri tiu teksto ‒ plendoj, korektopetoj iru al la sekretario. Tiel, foje mi ricevis de la sekretario tian respondon al mia korektopeto pri faktaĵoj diritaj de mi kaj erare priskribitaj aŭ forlasitaj en la kunsid-raporto, ke: mi korektu la erarojn kaj malĝustaĵojn, forlasitaĵojn en mia propra kopio enkomputila hejme. Do, la originalo restis en la arikivejo nekorektita.
Fine, tiu kompleta malaperigo de SK el la estrarpaĝo (post la demisio) estas tipe karakteriza pri la funkcimaniero de la ‘triumviro’.
‒ Pri informado, disvastigo de Esperanto (unu el niaj plej gravaj taskoj):
Mi taksas la laboron pri alekstera informado pri Esperanto, ĝia disvastigo tre grava, kaj verŝajne mi ne estas la sola en tio inter esperantistoj. Sed mi volas ankaŭ tiun fakton tre klare substreki, ke mi ne estis la respondeculo pri informado, vidu la taskopriskribojn en la UEA-retpaĝoj, malnova aŭ aktuala (temas pri: «Tutmonda Inform-Reto, TIR»)! Tamen, kiam evidentiĝis, ke nek la taskito nek alia estrarano okupiĝas pri informado, mi proprainiciate alprenis informadajn taskojn, aldone al la miaj pri eksteraj rilatoj (temas pri du diversaj aferoj: eksteraj rilatoj kaj informado!), por kiu mi kreis retan laborgrupon por la Komisiono pri Rilatoj kun Internaciaj Organizaĵoj (KRIO). Mi do kreis ankaŭ la informadan laborteamon (tiu estas vera teamo) ‘Zorgantoj pri informado’ (ZPI) http://uea.org/vikio/Zorgantoj_pri_la_kunordigado_de_informado , kiu vigle agadas pri diversaj okazoj informadaj, pretigante materialojn por la movadanoj, agademuloj, kaj kunordigante, helpante la aktivulojn, ties laboron.
Foje, pro la aparta graveco de tiu agadtereno (kaj baza statuta tasko de UEA), mi proponis en la estrara korespondado diskuton pri kreo de iu pli specifa premio aljuĝebla al la plej aktivaj kaj efikaj agantoj pri informado (do temas pri io nova, ekster la ekzistantaj ebloj, subkategorioj de aliaj premioj). Ekestis interŝanĝo de retmesaĝoj, sed la prezidanto tre baldaŭ silentigis min, ĉesigis la diskuton, kiam la temo ne jam estis funde pritraktita. Tamen eĉ post lia interveno rondiris mesaĝoj de ankoraŭ interesiĝantaj estraranoj, sed mi ne insistis (kvankam mi povintus plukorespondi kun la interesiĝantoj, ellasante la neinteresiton). Tiun lian intervenon mi taksas tro aŭtoritateca kaj nekomprenebla.
Dum la lastaj tagoj mi ricevis la jarlibron de UEA, kaj (post sciiĝo pri la retpaĝmodifo) mia unua penso estis: sen malfermi la pakaĵon, resendi ĝin al la CO. Sed, fine mi decidis konservi ĝin, mi ja pagis la kompletan tarifon membrecan por ricevi tiun Jarlibron, sendepende de mia statuso, ofico, aŭ io ajn ene de UEA. Do, mi konservis ĝin kaj tuj enfoliumis ĝis la paĝo: ‘Estraro‘. Bedaŭrinde por iuj (kiuj decidis pri la reta ‘forfaligo’ de miaj foto, nomo, agadterenaj priskriboj el la tuta 3 jara estrarperiodo), la libreto jam estis presita antaŭ la naskiĝo de ilia decido ‘forfaliga’ rilate al iu ‘SK’ ‒ laŭeble kompleta, el ĉiu informkanalo kaj eldonaĵo de la asocio.
Bonŝancon al Esperanto kaj al UEA por la venontaj 3 jaroj! ‒ deziras iu malaperigita demisiinto.

Povas esti, ke iu tielnomata ‘Stefano Keller’ neniam ekzistis en Universala Esperanto-Asocio, almenaŭ, li tute ne estis estrarano en la periodo 2013-2016! Ĉu vi ne kredas tiun aserton? Vidu, kiel iuj volas tion ‘pruvi’, kredigi, tie: http://uea.org/asocio/estraro ‒ tutsimple, li ‘forfalis’ (kiel ili tion nomas) de la kompleta periodo 2013-2016, ne ekzistis…
Nu, bone pripensu, kaj juĝu vi mem: dum 2 jaroj kaj iom pli ol 9 monatoj, do preskaŭ dum 3 kompletaj jaroj inter julio 2013 kaj aprilo 2016 (+ dum la antaŭaj 3 jaroj, 2010-2013) oni ankoraŭ vidis aperi la nomon de tiu Stefano Keller (SK) en la retejo de UEA (kaj aliloke, papere, ktp), listigita inter la estraranoj. Oni povis legi ankaŭ liajn artikolojn en la revuo Esperanto (organo de la sama UEA), informojn (enretajn raportojn, gazetarajn komunikojn, videojn, fotojn kaj sonregistraĵojn pri liaj aktivadoj, laboroj, ĉu kiel estrarano pri eksteraj rilatoj, ĉu kiel ĉefreprezentanto de UEA ĉe UN en Ĝenevo (http://www.linguistic-rights.org/eventoj/), aŭ en UK-j … ‒ sed povas esti ke ĉio tio estas (estis) nur inventaĵoj, optikaj trompiĝoj, iluzioj aŭ sonĝoj.
Kaj nun, ene de la lasta tagdeko, okazis tiu modifo en la estrarpaĝo de la UEA-retejo ‒ kaj tio venas jam post la lasta guto. Per tio jam vere pli ol ‘plenas la taso’.
Por la kazo, se iel ‘hazarde’ ‘malebliĝus’ la aperigo de tiu retpaĝo (aŭ de alia) en ilia retejo, aŭ subite plumodifiĝus ĝia enhavo, mi konservis arkivajn ekranbild-versiojn de tiuj paĝoj el la lastaj semajnoj, tagoj:
a) Kompleta estraro de UEA (2013-2016, ĉiuj 7 personoj) ‒ en la malnova versio de la retejo, el 2013-08-13 – kopiita je 2016 junio 23, 15h49 (svisa horo):
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_malnova_uea_org_kiu_estraro_html_retpagho_el_2013_08_13_je_2016_junio_23_15h49.jpg ‒ rekta adreso (se ĝi ankoraŭ ekzistos, kiam vi legos tiujn ĉi liniojn…): http://malnova.uea.org/kiu/estraro.html
b) Kompleta estraro (ĉiuj 7 personoj) de UEA (2013-2016) ‒ en la aktuala versio de la retejo – sed: je 2016 majo 17, 21h03:
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_en_la_uea_retejo__www_uea_org_asocio_estraro__je_2016_majo_17_21h03.jpg ‒ ne plu eblas aperigi tiun apenaŭ malnovan version de la paĝo, kiu, kun la sama adreso, estis modifita al tiu nuna versio: http://uea.org/asocio/estraro (v. la ĉi-suban, ‘c’-arkivbildon) ‒ Mi faris tiujn ekranbildojn, antaŭsentante la okazon de tiu falsigo…
c) Ne-kompleta estrar-an-listo de UEA (nur 6 personoj, sen SK, sed por la kompleta periodo 2013-2016!) ‒ en la aktuala versio de la retejo ‒ je 2016 junio 23, 16h38:
http://www.cdeli.org/UEA/uea_estraro_2013_2016_en_la_uea_retejo__www_uea_org_asocio_estraro__je_2016_junio_23_16h38.jpg
‒ Mia komento al la aktuala versio (c): estas ja fakto ke mi demisiis el tiu estrargrupiĝo, kaj tio ja devas esti menciita ĉar temas pri la reala situacio aktuala. Sed voli kredigi al la vizitantoj de la retejo, ke SK neniam estis estrarano de UEA dum la periodo 2013-2016 estas malhonestaĵo, malvero, mensogo. Tamen, tion montras la nuna versio de la retpaĝo.
Do, se tiu paĝo pluhavos la titolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2013-2016 », tiam temas pri mensogo, misaserto, ‘forfaligo’ (kompleta, trompa forgesigo, forigo el la membrolisto de tiu ĉi estraro) de unu el la estraranoj (SK). Ĉar: escepte de la 3 lastaj monatoj de tiu ĉi 3-jara oficperiodo, mi estis estrarano de UEA. Kaj ne nur ‘estis’ tie ‘surpapere’, por esti unu el la membroj de tiu grupiĝo, sed mi ankaŭ agis, laboris en tiu funkcio (kaj plulaboras en ties kelkaj agadkampoj, eĉ se ne kiel estrarano, kaj ankaŭ en agadterenoj, kies plenumo ne mia rekta tasko estis (informado)).
Do la ĝusta, justa kaj pli fakteca, la realan situacion, veron prezentanta ‒ kaj ĉefe: honesta ‒ solvo povus esti unu el tiuj:
a) modifi nur la paĝtitolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2016 aprilo 22 ‒ julio 23 estas jenaj ses (6) personoj » ‒ kaj lasi nur la restintajn 6 personojn, kiuj nun aperas en la paĝo ‒ kio estus io vere absurda, sed pli vera ol lasi la tutan 3-jaran periodon nur al tiuj 6 personoj, forgesigante la 7-an, kiu post pli ol dujara kaj tri-kvarona membreco, nur antaŭ kelkaj semajnoj ‘forlasis la klubon’;
‒ alternative:
« La Estraro de UEA por la periodo ekde la 22-a de aprilo 2016 ĝis la elektoj dum la komitatkunsido en la 101a UK, 23a de julio 2016, estas tiuj ses personoj. La sepa estrarano, Stefano Keller demisiis la 22an de aprilo 2016 » ‒ kio estus malpli absurda, sed same ne akceptebla ‘solvo’;
‒ sed, pli bone kaj ja pli normale estus:
b) lasi la nunan paĝtitolon: « La Estraro de UEA por la periodo 2013-2016 », kaj prezenti la veron, remetante mian (SK) foton kaj taskopriskribojn,kaj sub tiuj aldoni: (Demisiis el la estraro la 22an de aprilo 2016).
Sed, krom tiu ‒ laŭ mi grava misprezento en tiu retpaĝo ‒ mi volis ankoraŭ rememorigi pri la stranga lingvaĵo de la raportisto-estrarano (vicprezidanto), kiu skribinte pri la estrarkunsido Roterdama (aprilo 2016), uzis la vorton ‘forfalis’ (kion iuj min kontaktintaj esperantistoj eĉ juĝis malrespekta) en sia inform-tekstaĵo sendita al la komitato kaj aperigita (transprenita) en diversaj aliaj lokoj: ‘Unu estrarano, Stefano Keller, iom antaŭtempe forfalis de la teamo’.
Mi devas pri tio respondi, ke mi tute ne ‘forfalis’ sed miadecide ‘demisiis’ el tiu estraro – kaj tio estas tute alia afero!
Pro ĉiuj tiuj agoj, mi sentas min devigata mencii kelkajn detalojn el la ekzaktaj kaj veraj kialoj de mia demisio, interalie prevente, por mia defendo, kaze de kompleta forgesigo aŭ misprezento pri tiuj, aŭ kaze de disvastigo de fantaziaj asertoj pri mia eliro el la estraro.
‒ Eble iu rimarkis, ke ĝis nun en tiu ĉi publikaĵo, skribante pri la estraro de UEA, mi evitis uzi la vorton ‚teamo‘. Tio okazas, ĉar mi ne povas konsideri tiun estrar-an-ar-on ‚teamo‘, do iu bone kunlaboranta grupo de personoj. Teamlaboro (almenaŭ por mi) signifas interalie kunordigitan agadon, reciprokan kaj bonan komunikadon, komunajn diskutojn, decidojn, ktp. Bedaŭrinde, ĉion tion mi ne vere spertis dum tiu ĉi estrar-periodo 2013-2016 (kun tre malmulte da esceptoj).
‒ Mi pensas, ke la Redaktoro de Libera Folio tre trafe priskribis la situacion en sia lasta alineo de la artikolo: http://www.liberafolio.org/2016/demisio-de-keller-neatendita-por-fettes pri unu el la ecoj de la funkciado de tiu ĉi estraro: la ‘regado’ de la menciita triopo. Sed, ĝenerale: ekzistas problemoj de interna komunikado kaj informado, manko de kunlaboro en la estrargrupo, troiga interpretado de siaj roloj kaj ebloj (supereco) fare de la mastruma grupeto (aŭ de la prezidanto) rilate al la aliaj estraranoj, ilia apartiĝo (pri kontaktoj, decidoj, ktp.).
Unu el la ‘specifecoj’: Post skajpaj estrarkunsidoj la estraranoj tuj ricevas la ‘protokolaĵon’ de la kunsido, kion mi ne scias kiel nomi, ne vere eblas nomi ĝin ‘protokolo’. Ĝi estas pretigita de la vicprezidanto. Tiu teksto enhavas, citas kelkajn diritaĵojn, kaj aldoniĝas tute ne menciitaj ideoj, kiujn la protokolinto eble pensadis dum la kunsido, sed neniam diris dume (aŭ, eble repensinte dum finredaktado, aldonis siajn ideojn, pensojn, nediritaĵojn kompletige). Okazas ‘forfaloj’ de diritaĵoj de aliaj estraranoj, aŭ malĝustaj, eraraj mencioj de faktoj diritaj. Kaj tiu raportaĵo alvenas kun mesaĝo diranta ke ekde nun la raportinto ne plu okupiĝas pri tiu teksto ‒ plendoj, korektopetoj iru al la sekretario. Tiel, foje mi ricevis de la sekretario tian respondon al mia korektopeto pri faktaĵoj diritaj de mi kaj erare priskribitaj aŭ forlasitaj en la kunsid-raporto, ke: mi korektu la erarojn kaj malĝustaĵojn, forlasitaĵojn en mia propra kopio enkomputila hejme. Do, la originalo restis en la arikivejo nekorektita.
Fine, tiu kompleta malaperigo de SK el la estrarpaĝo (post la demisio) estas tipe karakteriza pri la funkcimaniero de la ‘triumviro’.
‒ Pri informado, disvastigo de Esperanto (unu el niaj plej gravaj taskoj):
Mi taksas la laboron pri alekstera informado pri Esperanto, ĝia disvastigo tre grava, kaj verŝajne mi ne estas la sola en tio inter esperantistoj. Sed mi volas ankaŭ tiun fakton tre klare substreki, ke mi ne estis la respondeculo pri informado, vidu la taskopriskribojn en la UEA-retpaĝoj, malnova aŭ aktuala (temas pri: «Tutmonda Inform-Reto, TIR»)! Tamen, kiam evidentiĝis, ke nek la taskito nek alia estrarano okupiĝas pri informado, mi proprainiciate alprenis informadajn taskojn, aldone al la miaj pri eksteraj rilatoj (temas pri du diversaj aferoj: eksteraj rilatoj kaj informado!), por kiu mi kreis retan laborgrupon por la Komisiono pri Rilatoj kun Internaciaj Organizaĵoj (KRIO). Mi do kreis ankaŭ la informadan laborteamon (tiu estas vera teamo) ‘Zorgantoj pri informado’ (ZPI) http://uea.org/vikio/Zorgantoj_pri_la_kunordigado_de_informado , kiu vigle agadas pri diversaj okazoj informadaj, pretigante materialojn por la movadanoj, agademuloj, kaj kunordigante, helpante la aktivulojn, ties laboron.
Foje, pro la aparta graveco de tiu agadtereno (kaj baza statuta tasko de UEA), mi proponis en la estrara korespondado diskuton pri kreo de iu pli specifa premio aljuĝebla al la plej aktivaj kaj efikaj agantoj pri informado (do temas pri io nova, ekster la ekzistantaj ebloj, subkategorioj de aliaj premioj). Ekestis interŝanĝo de retmesaĝoj, sed la prezidanto tre baldaŭ silentigis min, ĉesigis la diskuton, kiam la temo ne jam estis funde pritraktita. Tamen eĉ post lia interveno rondiris mesaĝoj de ankoraŭ interesiĝantaj estraranoj, sed mi ne insistis (kvankam mi povintus plukorespondi kun la interesiĝantoj, ellasante la neinteresiton). Tiun lian intervenon mi taksas tro aŭtoritateca kaj nekomprenebla.
Dum la lastaj tagoj mi ricevis la jarlibron de UEA, kaj (post sciiĝo pri la retpaĝmodifo) mia unua penso estis: sen malfermi la pakaĵon, resendi ĝin al la CO. Sed, fine mi decidis konservi ĝin, mi ja pagis la kompletan tarifon membrecan por ricevi tiun Jarlibron, sendepende de mia statuso, ofico, aŭ io ajn ene de UEA. Do, mi konservis ĝin kaj tuj enfoliumis ĝis la paĝo: ‘Estraro‘. Bedaŭrinde por iuj (kiuj decidis pri la reta ‘forfaligo’ de miaj foto, nomo, agadterenaj priskriboj el la tuta 3 jara estrarperiodo), la libreto jam estis presita antaŭ la naskiĝo de ilia decido ‘forfaliga’ rilate al iu ‘SK’ ‒ laŭeble kompleta, el ĉiu informkanalo kaj eldonaĵo de la asocio.
Bonŝancon al Esperanto kaj al UEA por la venontaj 3 jaroj! ‒ deziras iu malaperigita demisiinto.

 

]]>
No publisher Stefano Keller kandidatoj demisioj estraranoj 2016-06-27T07:48:49Z Novaĵo