Ribelo skuas Civitan sidejon
La domo de KCE
Kultura Centro Esperantista (KCE) en la svisa urbo La-Chaux-de-Fonds estas la plej signifa membro de la Esperanta Civito. La ĉefa atuto de KCE estas trietaĝa domo kun biblioteko, libroservo, gastoĉambroj kaj klasĉambroj.
KCE estis fondita de svisaj esperantistoj en 1968, kaj havas sian sidejon en La-Chaux-de-Fonds ekde 1975. En 1994 Valerio Ari iĝis prezidanto de KCE, kaj kvar jarojn poste en KCE estis fondita la Esperanta Civito, kies pinta korifeo li estas.
Valerio Ari plu loĝas en la domo de KCE. Ekde septembro 2012 tie loĝas ankaŭ du aliaj komitatanoj de KCE: la domestro Dieter Rooke (vic-prezidanto) kaj lia edzino Liu Jun (sekretario). Nun parte en Hispanio loĝas Perla Ari-Martinelli, komitatano de KCE kaj edzino de Valerio Ari.
La etoso en la domo de KCE estas neserena jam de novembro 2012, interalie pro opini-diferencoj rilate la redaktadon de la lasta aperinta numero de Heroldo de Esperanto, la kongresa numero de 2012. Dieter Rooke estis la korespondanto de Heroldo dum la Universala Kongreso en Hanojo, sed ne kontentis pri la maniero de Valerio Ari prezenti lian materialon en la kongresa numero, kiu atingis la abonantojn en oktobro 2012.
De tiam aperis neniu numero de Heroldo de Esperanto, sed nur diversaj asertoj en la retejo de la Civito, ke novaj numeroj estas redaktataj, jam senditaj, aŭ eĉ jam atingis la abonantojn. En la lasta tia anonco, aperinta en la retejo de la Civito la 25-an de aŭgusto, la interna konflikto unuafoje ekhavis publikan formon.
La anonco asertas, ke jam atingis la abonantojn la ĉi-jara kongresa numero de Heroldo – tamen ŝajne neniu ĝis nun vidis ĝin. Pli interese tamen estas, ke la plej granda parto de la komuniko ne temas pri la kongresa numero, sed konsistas el plendoj pri tio, ke Dieter Rooke, kiu ĉeestis la kongreson, ne volis raporti pri la okazaĵoj en Heroldo.
Libera Folio turnis sin al Dieter Rooke por kompreni, pri kio temas la konflikto. Responde al nia demando, li klarigis, ke li tute ĉesigis sian kunlaboron kun Heroldo, ĉar Giorgio Silfer (Valerio Ari) "fie ŝanĝis la titolon" de unu el liaj artikoloj en la pasintjara kongresa numero.
Anstataŭ la titolo proponita de Dieter Rooke, mallonga teksteto pri komunista kunveno en Hanojo ricevis la surskribon "Komunistoj vane", cetere sen ajna ligo al la enhavo de la artikoleto.
– Li promesis, ke li reĝustigos ĝin, sed li tion ne faris, kvankam mi plurfoje atentigis lin. Li ofendis min forte per ĝi. Li tre bone scias, ke mi estas ruĝa senatano, kaj tamen li arogas al si la rajton manipuli la titolon. Krome en KCE li kondutas kun mi kiel feŭdulo el mezepoko. Ĉar mi estas domestro de KCE, li postulis ke mi ŝanĝu liajn littukojn, klarigas Dieter Rooke.
La konflikto en KCE evidente akriĝis jam longe antaŭ la nuna publika fazo. Laŭ informoj de Libera Folio, en aprilo 2013 Valerio Ari anoncis ŝanĝojn en la kvinmembra komitato de KCE. Laŭ subite elpensita regulo, Dieter Rooke kaj lia edzino Liu Jun ne plu rajtu membri en la kvinmembra komitato, ĉar ili ne estas civitanoj de Svisio.
La postulo pri civitaneco ne troviĝas en la statuto de KCE nek en svisaj leĝoj, kaj evidente alilanda pasporto ne estis problemo antaŭ la akriĝo de la konflikto.
Responde al la klopodo forigi disidentojn el la komitato, en julio Dieter Rooke, Liu Jun, kaj tria komitatano, Mariola Jobin, skribe postulis okazigon de eksterordinara ĝenerala asembleo, la supera decidorgano de la asocio KCE, por trakti ŝanĝojn en la komitato. Valerio Ari tiam rifuzis, konsiderante la postulon kontraŭstatuta.
Tamen la 20-an de aŭgusto li anoncis, ke ja okazos la petita eksterordinara ĝenerala asembleo - ne pro la iniciato de Rooke, Liu kaj Jobin, sed pro tio, ke laŭ li multaj membroj de KCE "malkontentas" pri Rooke kaj Liu. La asembleo okazos la 9-an de novembro.
Valerio Ari anoncis ankaŭ, ke dum la asembleo estos modifita la statuto de la asocio. Laŭ lia propono estos nuligita la tiel nomata "Kultura konsilio", tra kiu havas voĉdonrajton Rooke kaj Liu, sed ankaŭ pluraj apogantoj de Ari. Krome estos duonigita la kotizo, kiun juraj personoj kiel Esperanto-asocioj devas pagi por havi voĉdonrajton en la asembleo.
Laŭ la nuna statuto de KCE la ŝanĝoj postulas dutrionan majoritaton de la asembleanoj, kaj ŝajne ekvalidos tuj post aprobo, ĉar nenio alia estas indikita en la statuto. Ne tute klaras, kiel la proponataj modifoj influos la postan ekvilibron de la voĉoj, sed ili apenaŭ malutilos al la proponinto, Valerio Ari.
Dieter Rooke ĉiaokaze esperas, ke la ĝenerala asembleo povos rezulti en seriozaj ŝanĝoj en KCE, kaj eventuale proksimigi ĝin al Svisa Esperanto-Societo kaj la cetera Esperanto-movado, kiu nun tenas sin distance pro la centra rolo de KCE en la Esperanta Civito.
– La celo estas ŝanĝo de la komitato, kaj ŝanĝo de prezidanto. La prezidanto ne nur prezidas la asocion, sed ankaŭ regos la Centron kaj administros ĝin. Nova komitato kun nova prezidanto povus malaliĝi el la Pakto. Povus okazi pozitiva ŝanĝo – malfermo al la neŭtrala movado, klarigas Dieter Rooke.
Ĉu efektive povos okazi iuj seriozaj ŝanĝoj en la komitato de KCE tute dependas de tio, kiuj voĉdonrajtaj personoj ĉeestos en la eksterordinara ĝenerala asembleo. Laŭ Mireille Grosjean, unu el la du kunprezidantoj de Svisa Esperanto-Societo, malfacilas antaŭvidi la rezulton.
– KCE nun havas 12 apogantojn. Apoganto oni fariĝas per pago de 180 svisaj frankoj [150 eŭroj]. Kiu ajn povos la 9-an de novembro veni al la kunsido, pagi, kaj valide voĉdoni. Krome iuj establoj en Svislando, ekzemple la svisa sekcio de ILEI, lokaj kluboj kaj tiel plu, povos aperi kaj valide voĉdoni, se ili sendas sian jarraporton kaj statuton al KCE kaj pruvas ke ili havas bankkonton aŭ poŝtkonton, klarigas Mireille Grosjean.
Aliflanke, laŭ la statuto de KCE, laste modifita en 2003, la komitato – prezidata de Valerio Ari – rajtas rifuzi membrecon en KCE sen klarigo de kialo. Do novaj apogantoj, kiuj aperos dum la kunsido, riskos esti baritaj.
Aldone havas voĉdonrajton dek membroj de la Kultura konsilio de KCE, el kiuj majoritato estas proksimaj subtenantoj de Valerio Ari – inter tiuj ankaŭ li mem.
